พรหมวิหาร ๔

กรุณา
คือต้องการจะช่วยเหลือ ให้ผู้อื่นหลุดพ้นจากความทุกข์

มุทิตา
คือพลอยยินดี

อุเบกขา
คือการทำใจให้เป็นกลาง
เมื่อเรามอง “พรหมวิหาร” ในฐานะเป็นเรือนใจแล้ว

เมตตา….เหมือนการดูแลรับผิดชอบบ้านทั้งหลัง
ซึ่งถือว่าเป็นฐานสำคัญ
…
…
กรุณา….เปรียบเหมือนดัง
ห้องน้ำ ห้องอาหาร
ซึ่งจะต้องมีในทุกๆ บ้าน
แต่การใช้….จะใช้ในกรณีมีความทุกข์
จำเป็นจะต้องบำบัดทุกข์เป็นหลัก
…
…
มุทิตา….เปรียบเหมือนห้องรับแขก
ซึ่งใช้เป็นสถานที่ บันเทิงใจ
สนทนา สังสรร ภายในครอบครัว
หรือ แขกที่มาเยี่ยมเยือน
…
…
อุเบกขา….เป็นเหมือนห้องนอน
ในเมื่อประตูหน้าต่าง
ได้รับการดูแลเรียบร้อยแล้ว
อาบน้ำ รับประทานอาหารเสร็จแล้ว
แขกที่มาสนทนากลับบ้านไปแล้ว
ถึงเวลาที่จะพักผ่อน

ซึ่งหมายความว่า…
เมื่อไม่อาจใช้เมตตา กรุณา มุทิตาได้
จะต้องไม่โกรธ..ไม่เสียใจ
แต่ต้องทำใจ ให้ประกอบด้วย “อุเบกขา”
เพื่อรักษาสุขภาพจิตของตนไว้
ไม่ให้เพิ่มกิเลส และเพิ่มทุกข์
ให้แก่ตนโดยไม่มีความจำเป็น
/
/
ที่มา : หนังสือเรื่อง “กาลามสูตร พูดไว้อย่างไร”
ธรรมนิพนธ์ โดย พระธรรมเมธาภรณ์ (ระแบบ ฐิตญาโณ)